Veelgestelde vragen

De stroommarkt werkt eigenlijk vrij simpel en is gebaseerd op marktwerking. De producent (bijvoorbeeld de gascentrale of een zonnepark) wekt stroom op, de energieleverancier verkoopt deze stroom op de markt, koopt vervolgens stroom voor verbruikers op diezelfde markt, en de netbeheerder zorgt ervoor dat de stroom bij uw bedrijf komt.

De energieleverancier is verantwoordelijk voor de levering van stroom (en in veel gevallen ook gas). Jij kan zelf kiezen wie jij als energieleverancier wil. Wil je bijvoorbeeld een vast of een variabel tarief (dynamisch contract), een korte of lange looptijd van het contract of bijvoorbeeld groene of grijze stroom. U kunt zelfs twee energieleveranciers hebben: 1 voor gas en 1 voor stroom (MLOEA). Edmij doet álleen stroom. Dit zijn belangrijke afwegingen in het maken van uw keuze.

Stroom wordt door energieleveranciers op verschillende beurzen gekocht. Er zijn langer termijn markten (bijvoorbeeld een jaar vooruit), maar ook de dagmarkt (EPEX day-ahead markt), de intraday markt en de onbalansmarkt.
De energiemarkt werkt zoals de naam zegt als een echte markt: prijzen zijn continu in beweging en worden bepaald door vraag en aanbod op dat moment. Hoeveel zon en wind er is op een bepaalde dag is een sterk bepalende factor. Maar ook het seizoen (in de winter meer vraag, dus hogere prijs) of politieke invloeden kunnen van belang zijn.

De keten op de stroommarkt ziet er als volgt uit:
– De producenten van elektriciteit. Zij wekken stroom op.
– TenneT, de beheerder van het landelijk hoogspanningsnet.
– De netbeheerders. Zij beheren de midden- en hoogspanningsdistributienetten. Dit zijn bijvoorbeeld Enexis,
Stedin en Liander.
– De programmaverantwoordelijke (PV-Partij). Zij kopen de stroom in voor de leverancier en hebben een
leveringsplicht.
– De meetbedrijven (MV-meetverantwoordelijken). Zij meten het daadwerkelijke verbruik of productie.
– De leveranciers. Zij leveren stroom aan de klanten, zowel particulieren als bedrijven.

Edmij is leverancier en PV-Partij. Daarnaast hebben wij nog wat andere rollen: CSP, BSP, BRP, en EPEX-member. Elke rol die wij zelf kunnen vervullen, vervullen wij ook.

Het traditionele energiecontract bestaat uit een vaste prijs voor de piek- en dal-uren. Een dynamisch contract heeft daarentegen élke dag voor élk uur een andere prijs. Zie vooral de widget hieronder. Een dynamisch contract heeft daarnaast vele voordelen. Edmij koopt de door jouw gebruikte energie in op de EPEX day-ahead markt en Edmij verkoopt de door jou geproduceerde energie ook op de EPEX day-ahead markt.
Energie inkopen tegen flexibele tarieven klinkt misschien ingewikkeld, maar dat is het zeker niet. In de volgende punten wordt uitgelegd hoe je met dynamische energiecontracten veel geld kan besparen.
Vergelijking met een vast contract
Als een energieleverancier een vaste prijs aanbiedt neemt hij daarmee een risico. Namelijk: als de prijs omhoog gaat, gaan zijn inkoopkosten omhoog en maakt hij verlies op de prijs die hij heeft afgesproken met jou. Dit risico prijst hij in door een hoge marges bovenop de prijs te vragen.
De tweede reden waarom een vast contract duurder is, is het omgekeerde scenario. Waar de energieleverancier bij een prijsverhoging verlies maakt op jou, maakt hij winst wanneer de prijzen omlaag gaan. Dit verschil voel jij niet in je portemonnee, want je hebt immers een vaste prijs. Bij een dynamisch energiecontract profiteer jij wél van lage prijzen.
Een derde reden waarom een dynamisch contract geldt oplevert is dat het loont om je verbruik te verplaatsen naar goedkopere momenten op de dag (genaamd demand response). Bijna elk bedrijf heeft een soort flexibiliteit in zijn verbruik. Met een dynamisch contract kun je profiteren van lage, en soms zelf negatieve, prijzen. Wil jij weten waarom in sommige uren de energieprijzen laag zijn?
Een dynamisch contract is daarnaast ook nog eens goed voor het milieu!
Bij Edmij bieden wij alleen dynamische contracten aan. Edmij verdient geld door een servicefee per MWh te rekenen. Wij kunnen deze fee laag houden door onze erg lage overheadkosten (geen grote huurpanden, leaseauto’s et cetera) en omdat Edmij elke rol in de energieketen zélf vervult. Onze rollen zijn:
– Energieleverancier
– Programmaverantwoordelijke partij
– Edmij doet haar eigen forecasting
– EPEX member
Heb jij ook nog eens flexibiliteit of duurzame productie? Dan kan Edmij veel slimme dingen voor je doen. Denk aan curtailen van je zonnepanelen of windturbines, het leveren van noodvermogen, je batterij aansturen of demand response.

Een dynamisch contract zorgt ervoor dat bedrijven een prikkel krijgen om te verbruiken op het moment dat de energieprijs laag is. Als er veel wind en zonne-energie is, is er meer aanbod op de energiemarkt. Meer aanbod zorgt voor een lage prijs. Vaak is de Nederlandse productie van wind en zonne-energie genoeg om de hele Nederlandse vraag te beantwoorden. De prijs is dan het laagst én het meest groen. Op deze manier is een dynamisch contract beter voor de portemonnee én beter voor het milieu!

De EPEX day-ahead prijs is gemiddeld lager in de nacht en rond het middaguur dan bijvoorbeeld s’ochtends om 8:00 uur of s’avonds om 18:00 uur. Dit komt door het verschil in vraag en aanbod op die tijdstippen. Basiseconomie legt ons uit dat de prijs hoger wordt wanneer de vraag omhoog gaat en de prijs omlaag gaat wanneer het aanbod hoger wordt. Dit werkt óók zo op de energiemarkt.

In de nacht is de vraag naar energie laag. Daarom zie je in de nacht vaak lagere prijzen. Als dan ook nog eens de wind hard waait wordt de prijs al snel veel lager. Rond het middaguur is de vraag gemiddeld ook iets lager, en speelt de zon vaak een drijvende factor achter een lage prijs. Om, bijvoorbeeld, 18:00 uur komen veel Nederlanders thuis van werk, pluggen hun elektrische auto aan de lader, doen de lichten aan, of beginnen te koken op hun inductieplaat. Hierdoor stijgt de vraag en daardoor de prijs.

De eerste reden om te kiezen voor marktprijzen tegenover vaste prijzen is de SDE subsidie. De Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE) zorgt voor een zekere inkomsten van uw zonne-of-windstroom. Als de marktprijzen, de openbare EPEX prijzen, lager zijn dan het SDE fase-bedrag wordt uw prijs aangevuld tot dat SDE fase-bedrag. Wanneer de prijzen hoger worden maar nog steeds onder het SDE fase-bedrag blijven krijgt u dus minder subsidie. Wanneer de marktprijzen boven het SDE fase-bedrag komen krijgt u helemaal geen subsidie meer. Zonder ‘vaste’ prijs af te spreken met een directe afnemer van uw zonne-of-windstroom krijgt u dus eigenlijk ook al een vaste prijs. Namelijk: het SDE fase-bedrag.

Andere reden voor een variabel contract zijn:
1. Door een vaste prijs af te spreken weet u dat u die afgesproken prijs ontvangt, maar verliest u tegelijkertijd de up-side van hogere prijzen;
2. Een afspraak over een vaste prijs met een afnemer is ingewikkeld. Hoe hoog moet de vaste prijs zijn? Voor hoeveel jaar zetten we hem vast? Daarnaast zijn er altijd winnaars en verliezers. Stijgen de marktprijzen? Dan verlies jij. Dalen de marktprijzen? Dan verliest de afnemer. Edmij gelooft alleen in duurzame samenwerkingen waar geen winnaars en verliezers zijn, maar waar je de prijs betaalt en ontvangt voor je energie die het echt oplevert;
3. Het geeft de mogelijkheid om slimme dingen te gaan doen met uw zonnepanelen of windturbines en hier zelf van te profiteren.

Negatieve prijzen zijn eigenlijk een raar fenomeen. Hoe kan het nou dat prijzen negatief kunnen worden? Toch komen negatieve onbalansprijzen tegenwoordig bijna 2 uur per dag voor. Negatieve energieprijzen ontstaan doordat de energiemarkt altijd in balans moet zijn. Wanneer er grootschalig veel meer wind en veel meer zon is dan voorspeld kan het zijn dat vraag en aanbod niet gelijk zijn en de prijs negatief wordt.

Zoals je geld ontvangt wanneer je produceert en de prijzen positief zijn, zo betaal je geld wanneer je produceert en de prijzen negatief zijn. Daarom is het financieel beter om dan niet te produceren. Het tijdelijk stilzetten van je wind- of zonnepark wordt curtailment genoemd.

Negatieve EPEX-prijzen ontstaan wanneer er voor de volgende dag langdurig meer productie dan consumptie wordt voorspeld. Dit komt veel minder vaak voor dan negatieve onbalansprijzen. Dit komt doordat het een dag van tevoren nog mogelijk is om je stroomproductie uit gas of kolencentrales te verminderen.

Negatieve onbalansprijzen komen echter veel vaker voor. Immers, onbalans komt uit fouten in voorspellingen en het weer is nou eenmaal moeilijk te voorspellen. Als er veel meer wind of veel meer zon is dan verwacht, wordt er veel meer geproduceerd en is Nederland in surplus. Het elektriciteitsnet komt onder druk, en daarom wordt meer energie produceren, of minder verbruiken, dan je op de day-ahead markt hebt verkocht bestraft met negatieve onbalansprijzen. Voor elke kWh meer geproduceerd dan voorspeld ga je dus betalen. Máár, deze negatieve prijzen bieden voor duurzame energieproducenten ook grote kansen. Namelijk: curtailment.